ΔΥΣΚΑΜΠΤΟΣ ΜΕΓΑΣ ΔΑΚΤΥΛΟΣ

Hallux Rigidus

Εισαγωγή

Η πιο κοινή θέση που εμφανίζεται αρθρίτιδα στο πόδι βρίσκεται στη βάση του μεγάλου δακτύλου. Αυτή η άρθρωση ονομάζεται μεταταρσο-φαλαγγική ή MTP άρθρωση. Είναι πολύ σημαντική γιατί πρέπει να λυγίζει πλήρως κάθε φορά που κάνουμε ένα βήμα. Εάν η άρθρωση αρχίσει να είναι δύσκαμπτη, το περπάτημα μπορεί να γίνει επώδυνο και δύσκολο.

Στην άρθρωση αυτή, όπως και σε κάθε άρθρωση, τα άκρα των οστών καλύπτονται από έναν λείο αρθρικό χόνδρο. Εάν η φθορά ή ο τραυματισμός προκαλέσει βλάβη στον αρθρικό χόνδρο, τα άκρα των οστών μπορούν να τρίβονται μεταξύ τους. Στην παρυφή του οστού μπορεί να αναπτυχθεί επιπλέον οστό, το οστεόφυτο. Αυτή η οστική δημιουργία μπορεί να εμποδίσει το δάκτυλο να λυγίσει όσο χρειάζεται όταν περπατάτε. Το αποτέλεσμα είναι ένα άκαμπτο δάχτυλο, ή hallux rigidus.

Ο δύσκαμπτος μέγας δάκτυλος αναπτύσσεται συνήθως σε ενήλικες ηλικίας μεταξύ 30 και 60 ετών. Κανείς δεν ξέρει γιατί εμφανίζεται σε μερικούς ανθρώπους και όχι σε άλλους. Μπορεί να προκληθεί από τραυματισμό στο δάκτυλο που βλάπτει τον αρθρικό χόνδρο ή από διαφορές στην ανατομία των ποδιών που αυξάνουν το στρες στην άρθρωση.

Συμπτωματολογία

Διάγνωση

Εάν δυσκολεύεστε να λυγίσετε το δάχτυλό σας προς τα πάνω ή κάτω ή διαπιστώσετε ότι περπατάτε βασιζόμενοι στο εξωτερικό χείλος του ποδιού σας λόγω του πόνου στο μεγάλο δάχτυλό σας, επισκεφθείτε αμέσως το γιατρό σας. Το Hallux rigidus είναι ευκολότερο να αντιμετωπιστεί νωρίς. Εάν περιμένετε έως ότου δείτε παραμόρφωση στο πάνω μέρος του ποδιού σας, οστεόφυτα θα έχουν ήδη αναπτυχθεί και η κατάσταση θα πρέπει πλέον να αντιμετωπιστεί χειρουργικά.

Ο γιατρός θα εξετάσει το πόδι σας και θα αναζητήσει οστεόφυτα. Μπορεί να μετακινήσει το δάχτυλο για να δει πόση κίνηση είναι εφικτή χωρίς πόνο. Οι ακτινογραφίες θα δείξουν τη θέση και το μέγεθος οποιωνδήποτε οστεοφύτων, καθώς και τον βαθμό εκφυλισμού στο χώρο των αρθρώσεων και του χόνδρου.

Συντηρητική Θεραπεία

Ανακουφιστικά και αντιφλεγμονώδη φάρμακα όπως η ιβουπροφαίνη μπορεί να βοηθήσουν στη μείωση του πρηξίματος και στην ανακούφιση από τον πόνο. Η εφαρμογή παγοθεραπείας, μπορεί επίσης να βοηθήσει στη μείωση της φλεγμονής και του ελέγχου των συμπτωμάτων για μικρό χρονικό διάστημα. Αλλά δεν αρκούν για να σταματήσει να εξελίσσεται η κατάσταση. Το να φοράτε υπόδημα με μεγάλο πρόσθιο χώρο για τα δάχτυλα θα μειώσει την πίεση στο δάχτυλο. Πιθανότατα θα πρέπει να σταματήσετε να φοράτε επίσης ψηλά τακούνια. Ο γιατρός μπορεί να σας συστήσει τη χρήση υποδήματος με στιβαρό πέλμα τύπου rocker bottom ή και ενδεχομένως και από άλλο υλικό, ώστε να στηρίζει το πέλμα σας χωρίς να το κάμπτετε ιδιαίτερα. Αυτός ο τύπος παπουτσιού υποστηρίζει το πόδι όταν περπατάτε και μειώνει την κάμψη στο δάκτυλο.

Ένα ποδόλουτρο με εναλλαγές θερμού και ψυχρού νερού, μπορεί να μειώσει τη φλεγμονή. Θα χρειαστείτε δύο δοχεία, ένα με νερό όσο πιο κρύο μπορείτε να ανεχτείτε και το άλλο με νερό όσο ζεστό μπορείτε να ανεχτείτε. Βυθίστε το πόδι σας στο κρύο νερό για 30 δευτερόλεπτα και, στη συνέχεια, τοποθετήστε το αμέσως στο ζεστό νερό για 30 δευτερόλεπτα. Συνεχίστε την εναλλαγή μεταξύ κρύου και ζεστού για πέντε λεπτά, καταλήγοντας στο κρύο νερό. Μπορείτε να κάνετε αυτή τη θεραπεία έως και τρεις φορές την ημέρα. Ωστόσο, προσέξτε να αποφύγετε ακραίες θερμοκρασίες στο νερό, ειδικά εάν τα πόδια σας έχουν αγγειολογικά θέματα.

Χειρουργική Θεραπεία

Εξωστοσεκτομή

Αυτή η χειρουργική επέμβαση συνιστάται συνήθως όταν η βλάβη είναι ήπια ή μέτρια. Περιλαμβάνει την αφαίρεση της περίσσειας οστού καθώς και ενός μεγαλύτερου τμήματος του οστού, οπότε το δάκτυλο έχει περισσότερο χώρο για κάμψη Η τομή γίνεται στο πάνω μέρος του ποδιού. Το δάκτυλο και το σημείο χειρουργικής επέμβασης μπορεί να παραμείνουν πρησμένα για αρκετούς μήνες μετά την επέμβαση και θα πρέπει να φοράτε ειδικό υπόδημα για κάποιο διάστημα μετεγχειρητικά. Οι περισσότεροι ασθενείς βιώνουν μακροχρόνια ανακούφιση.

Αρθρόδεση

Η συνένωση των οστών (αρθροδεσία) συνιστάται συχνά όταν η βλάβη στον χόνδρο είναι σοβαρή. Ο κατεστραμμένος χόνδρος αφαιρείται και χρησιμοποιούνται διάφορα υλικά οστεοσύνθεσης για τη στερέωση σε μόνιμη θέση. Σταδιακά, τα οστά ενώνονται μεταξύ τους. Αυτός ο τύπος χειρουργικής επέμβασης σημαίνει ότι καταργείται η άρθρωση και δεν θα μπορείτε να λυγίσετε καθόλου πλέον το δάκτυλο. Ωστόσο, είναι ο πιο αξιόπιστος τρόπος για τη μείωση του πόνου σε αυτές τις σοβαρές περιπτώσεις.

Για τις πρώτες έξι εβδομάδες μετά τη χειρουργική επέμβαση, θα πρέπει να φοράτε ένα νάρθηκα και στη συνέχεια να χρησιμοποιείτε πατερίτσες για άλλες έξι εβδομάδες. Δεν θα μπορείτε να φοράτε ψηλά τακούνια και ίσως χρειαστεί να φορέσετε παπούτσι με σόλα τύπου rocker.

Αρθροπλαστική

Οι ηλικιωμένοι ασθενείς που έχουν λίγες λειτουργικές απαιτήσεις στα πόδια μπορεί να είναι υποψήφιοι για χειρουργική επέμβαση αντικατάστασης άρθρωσης. Οι χόνδρινες επιφάνειες αφαιρούνται και εμφυτεύεται ένας τεχνητός σύνδεσμος. Αυτή η διαδικασία μπορεί να ανακουφίσει από τον πόνο και να διατηρήσει την κίνηση των αρθρώσεων.

Διαδερμική Χειρουργική

Ιδιαίτερη θέση στη χειρουργική αντιμετώπιση του δύσκαμπτου μεγάλου δακτύλου έχει τα τελευταία χρόνια η διαδερμική προσέγγιση του προβλήματος, με οπές αντί για τομή στο δέρμα, με τοπική αναισθησία, ελάχιστο ή μηδαμινό πόνο και άμεση κινητοποίηση χωρίς υποβοήθημα (βλέπε αντίστοιχο λήμμα).