ΚΑΤΑΓΜΑ ΣΚΑΦΟΕΙΔΟΥΣ
Scaphoid Fracture of the Wrist
Το κάταγμα σκαφοειδούς αφορά ένα από τα μικρά οστάρια του καρπού. Αυτός ο τύπος κατάγματος εμφανίζεται συχνότερα μετά από πτώση σε ένα χέρι όπου ο καρπός είναι σε υπερέκταση και ο αγκώνας είναι σε έκταση επίσης. Τα συμπτώματα ενός κατάγματος σκαφοειδούς περιλαμβάνουν συνήθως πόνο και ευαισθησία στην περιοχή ακριβώς κάτω από τη βάση του αντίχειρα. Αυτά τα συμπτώματα μπορεί να επιδεινωθούν όταν προσπαθείτε να πάρετε ένα αντικείμενο ή να πιάσετε κάτι.
Η θεραπεία του μπορεί να κυμαίνεται από χρήση νάρθηκα έως την χειρουργική επέμβαση, ανάλογα με τη σοβαρότητα και τη θέση του κατάγματος στο οστό. Επειδή συγκεκριμένα τμήματα του σκαφοειδούς έχουν ανεπαρκή παροχή αίματος και ένα κάταγμα σαφώς διαταράσσει περαιτέρω την αιματική παροχή στο οστό, επιπλοκές με τη διαδικασία επούλωσης είναι αρκετά συχνές.
Ανατομία
Ο καρπός σχηματίζεται από τα δύο οστά του αντιβραχίου, την κερκίδα και την ωλένη, και τα οκτώ οστάρια του καρπού. Τα οστά αυτά είναι διατεταγμένα σε δύο σειρές στη βάση του χεριού. Υπάρχουν τέσσερα οστά σε κάθε σειρά.
Το σκαφοειδές οστό είναι ένα από τα καρπιαία οστά στην πλευρά του αντίχειρα του καρπού, ακριβώς πάνω από την κερκίδα. Το οστό είναι σημαντικό τόσο για την κίνηση όσο και για τη σταθερότητα στην άρθρωση του καρπού. Η λέξη scaphoid προέρχεται από τον ελληνικό όρο σκάφος, βάρκα. Το σκαφοειδές οστό μοιάζει με βάρκα με το σχετικά μακρύ, καμπύλο σχήμα του.
Το σκαφοειδές οστό μπορεί ευκολότερα να αναγνωριστεί όταν ο αντίχειρας σας βρίσκεται σε θέση οτοστόπ. Ανιχνεύεται στη βάση της κοιλότητας που σε αυτήν τη θέση προσδιορίζονται από τους τένοντες του αντίχειρα. Συχνά αναφέρεται και ως ανατομική ταμπακιέρα, και είναι η περιοχή ευαισθησίας ή πόνου όταν υπάρχει κάταγμα.
Περιγραφή
Ένα σκαφοειδές κάταγμα συνήθως περιγράφεται και χαρακτηρίζεται από τη θέση του στο οστό. Συνήθως, το σκαφοειδές σπάει στο μεσαίο τμήμα του. Τα κατάγματα μπορούν επίσης να εμφανιστούν τόσο εγγύτερα όσο και περιφερικότερα, στα άκρα του οστού.
Τα κατάγματα σκαφοειδούς ταξινομούνται και ανάλογα με τη σοβαρότητα της μετατόπισης των τεμαχίων του οστού από την κανονική τους θέση.
- Κάταγμα χωρίς μετατόπιση. Σε αυτόν τον τύπο κατάγματος, τα κομμάτια ευθυγραμμίζονται σωστά
- Μετατοπισμένο κάταγμα. Σε αυτόν τον τύπο κατάγματος, τα κομμάτια έχουν μετακινηθεί εκτός της κανονικής τους θέσης. Μπορεί να υπάρχουν κενά μεταξύ των τεμαχίων οστού ή θραυσμάτων που αλληλεπικαλύπτονται.
Αίτια
Ένα τέτοιο κάταγμα εμφανίζεται συνήθως όταν πέφτει κάποιος με τεντωμένο χέρι, με το βάρος να προσγειώνεται στην παλάμη. Το άκρο του μεγαλύτερου οστού του αντιβραχίου (κερκίδα) μπορεί επίσης να σπάσει σε αυτόν τον τύπο πτώσης, ανάλογα με τη θέση του χεριού κατά την προσγείωση.
Ο τραυματισμός μπορεί επίσης να συμβεί κατά τη διάρκεια αθλητικών δραστηριοτήτων ή συγκρούσεων μηχανοκίνητων οχημάτων.
Τα κατάγματα του σκαφοειδούς συμβαίνουν σε άτομα όλων των ηλικιών, συμπεριλαμβανομένων των παιδιών. Δεν υπάρχουν συγκεκριμένοι παράγοντες κινδύνου ή ασθένειες που να καθιστούν πιο πιθανό να παρουσιασθεί ένα κάταγμα σκαφοειδούς. Ορισμένες μελέτες έχουν δείξει ότι η χρήση προφυλακτικών ναρθηκών καρπού κατά τη διάρκεια δραστηριοτήτων υψηλής ενέργειας όπως σε κάποια απαιτητικά αθλήματα μπορεί να μειώσει την πιθανότητα να δημιουργηθεί κάποιο κάταγμα καρπού.
Συμπτωματολογία
Τα κατάγματα σκαφοειδούς προκαλούν συνήθως πόνο και πρήξιμο στην ανατομική ταμπακιέρα στην πλευρά του αντίχειρα του καρπού. Ο πόνος μπορεί να είναι αισθητός όταν μετακινείτε τον αντίχειρα ή τον καρπό σας ή όταν προσπαθείτε να πιάσετε κάτι.
Εκτός αν ο καρπός είναι φανερά παραμορφωμένος, μπορεί να μην είναι προφανές ότι το σκαφοειδές οστό είναι σπασμένο. Σε κάποια κατάγματα, ο πόνος δεν είναι σοβαρός και μπορεί να εκληφθεί ως διάστρεμμα στον καρπό.
Ο πόνος που δεν υφίεται μετά από μερικές ημέρες τραυματισμού μπορεί να είναι ένα σημάδι κατάγματος, οπότε είναι σημαντικό να επισκεφτείτε έναν γιατρό εάν ο πόνος σας επιμένει. Η έγκαιρη θεραπεία θα βοηθήσει στην αποφυγή πιθανών επιπλοκών.
Κλινική εξέταση
Κατά τη διάρκεια της εξέτασης, ο γιατρός θα συζητήσει μαζί σας για τη γενικότερη υγεία σας και θα σας ζητήσει να περιγράψετε τα συμπτώματά σας καθώς και πώς συνέβη ο τραυματισμός.
Ο γιατρός στη συνέχεια θα εξετάσει τον καρπό σας. Με τα περισσότερα κατάγματα, θα υπάρχει ευαισθησία απευθείας πάνω από το σκαφοειδές στην ανατομική ταμπακιέρα. Θα αναζητηθούν επίσης:
- Οίδημα
- Μωλωπισμός
- Απώλεια κίνησης
Απεικόνιση
Ακτινογραφίες
Οι ακτινογραφίες παρέχουν εικόνες πυκνών δομών, όπως οστών. Ο γιατρός θα ζητήσει κάποιες λήψεις για να προσδιορίσει εάν έχετε κάταγμα και εάν τα σπασμένα κομμάτια των οστών έχουν μετατοπιστεί. Μια ακτινογραφία θα βοηθήσει επίσης να καθορισθεί εάν έχετε και άλλα κατάγματα.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, ένα σκαφοειδές κάταγμα δεν εμφανίζεται αμέσως σε ακτινογραφία. Εάν ο γιατρός σας υποψιάζεται ότι έχετε κάταγμα, αλλά δεν είναι ορατό μπορεί να σας συστήσει να φορέσετε νάρθηκα στον καρπό και να επιστρέψετε σε 10 ημέρες για λήψη ακτινογραφίας παρακολούθησης. Συχνά, τα κατάγματα των σκαφοειδών γίνονται ορατά στην ακτινογραφία μόνο μετά από μια χρονική περίοδο. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου αναμονής, θα πρέπει να φοράτε το νάρθηκα και να αποφεύγετε δραστηριότητες που μπορεί να προκαλέσουν περαιτέρω τραυματισμό.
Σάρωση Μαγνητικής Τομογραφίας (MRI)
Ο γιατρός σας μπορεί να ζητήσει και τη διενέργεια μιας μαγνητικής τομογραφίας για να μάθει περισσότερα για τα οστά και τους μαλακούς ιστούς στον καρπό σας. Μια μαγνητική τομογραφία μπορεί μερικές φορές να δείξει ένα κάταγμα του σκαφοειδούς πριν καταστεί ορατό σε ακτινογραφία.
Αξονική Τομογραφία (CT)
Μια αξονική τομογραφία μπορεί να είναι χρήσιμη για την αποκάλυψη ενός κατάγματος του σκαφοειδούς και μπορεί επίσης να δείξει εάν τα οστά έχουν παρεκτοπιστεί. Ο γιατρός σας θα χρησιμοποιήσει πληροφορίες από την αξονική τομογραφία για να βοηθήσει στο πλάνο θεραπείας σας.
Θεραπεία
- Η θέση του κατάγματος
- Μετατόπιση των τεμαχίων
- Χρονολογία του τραυματισμού
Συντηρητική Θεραπεία
Κάταγμα κοντά στον αντίχειρα
Τα κατάγματα των σκαφοειδών που βρίσκονται πιο κοντά στον αντίχειρα (περιφερικό πόλο) συνήθως επουλώνονται σε λίγες εβδομάδες με κατάλληλη προστασία και περιορισμένη δραστηριότητα. Αυτό το μέρος του σκαφοειδούς οστού έχει καλή παροχή αίματος, το οποίο είναι απαραίτητο για την επούλωση. Για αυτόν τον τύπο κατάγματος, θα τοποθετηθεί νάρθηκας που είναι συνήθως κάτω από τον αγκώνα και περιλαμβάνει και τον αντίχειρα.
Ο χρόνος θεραπείας ποικίλλει από ασθενή σε ασθενή. Ο γιατρός σας θα παρακολουθεί την επούλωσή σας με περιοδικές ακτινογραφίες ή άλλες μελέτες απεικόνισης.
Κάταγμα κοντά στο αντιβράχιο
Εάν το σκαφοειδές είναι σπασμένο στη μέση του οστού (μέση) ή πιο κοντά στο αντιβράχιο (εγγύς πόλος), η επούλωση μπορεί να είναι πιο δύσκολη. Αυτές οι περιοχές του σκαφοειδούς δεν έχουν πολύ καλή παροχή αίματος. Εάν ο γιατρός αντιμετωπίσει αυτό το είδος κατάγματος με νάρθηκα μπορεί να περιλαμβάνει και τον αντίχειρα και να εκτείνεται πάνω από τον αγκώνα για να βοηθήσει στη σταθεροποίηση του κατάγματος.
Διεγέρτης Επούλωσης
Σε ορισμένες περιπτώσεις, ο γιατρός σας μπορεί να συστήσει τη χρήση ενός διεγέρτη για να βοηθήσει στην επούλωση του κατάγματος. Αυτή η μικρή συσκευή παρέχει υπερηχητικά ή παλμικά ηλεκτρομαγνητικά κύματα χαμηλής έντασης που διεγείρουν την επούλωση.
Χειρουργική Θεραπεία
Εάν το σκαφοειδές σας σπάσει στη μέση ή στον εγγύς πόλο ή εάν εκτοπιστούν κομμάτια οστού, ο γιατρός θα συστήσει χειρουργική επέμβαση. Ο στόχος της χειρουργικής επέμβασης είναι να ευθυγραμμιστεί και να σταθεροποιηθεί το κάταγμα, δίνοντάς του μια ευκαιρία να επουλωθεί.
Ανάταξη Κατάγματος
Κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας, ο γιατρός θα χορηγήσει αναισθησία και θα επαναφέρει το οστό πίσω στη σωστή του θέση. Σε ορισμένες περιπτώσεις, αυτό γίνεται με περιορισμένη τομή και ειδικά καθοδηγούμενα όργανα. Σε άλλες περιπτώσεις, πραγματοποιείται με ανοιχτή τομή και άμεσο χειρισμό του κατάγματος. Για ορισμένα κατάγματα, μπορεί να χρησιμοποιηθεί και μια μικροσκοπική κάμερα, το αρθροσκόπιο για να βοηθήσει δια άμεσης οράσεως στην ανάταξη.
Εσωτερική Οστεοσύνθεση
Κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας, μεταλλικά εμφυτεύματα, συμπεριλαμβανομένων βιδών και συρμάτων, χρησιμοποιούνται για να συγκρατούν το σκαφοειδές στη θέση του έως ότου το οστό να επουλωθεί πλήρως.
Η θέση και το μέγεθος της χειρουργικής τομής εξαρτάται από το τμήμα του σκαφοειδούς που έχει σπάσει. Μερικές φορές, βίδα ή και σύρμα μπορούν να τοποθετηθούν με μια μικρή τομή. Σε άλλες περιπτώσεις, απαιτείται μεγαλύτερη τομή για να διασφαλιστεί ότι τα θραύσματα του σκαφοειδούς θα ευθυγραμμισθούν σωστά. Η τομή μπορεί να γίνει είτε στη ραχιαία είτε στην παλαμιαία επιφάνεια του καρπού.
Οστικό Μόσχευμα
Σε ορισμένες περιπτώσεις, μόσχευμα οστού μπορεί να είναι αναγκαίο να χρησιμοποιηθεί με ή χωρίς εσωτερική οστεοσύνθεση. Οστικό μόσχευμα είναι νέο οστό που τοποθετείται γύρω από το σπασμένο. Μπορεί να διεγείρει την επούλωση των οστών. Το μόσχευμα μπορεί να ληφθεί από το οστό του αντιβραχίου σας στον ίδιο βραχίονα ή από το ισχίο σας.
Αποκατάσταση
Είτε η θεραπεία σας είναι χειρουργική είτε συντηρητική, μπορεί να σας ζητηθεί να φοράτε κάποιο νάρθηκα για έως και 6 μήνες ή έως ότου το κάταγμα σας επουλωθεί. Σε αντίθεση με τα περισσότερα άλλα κατάγματα, τα κατάγματα σκαφοειδούς τείνουν να επουλώνονται αργά. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, θα πρέπει να αποφύγετε τις ακόλουθες δραστηριότητες:
- Ανύψωση, μεταφορά, ώθηση ή τράβηγμα άνω του ενός κιλού βάρους
- Ρίψη με τον τραυματισμένο βραχίονα σας
- Αναρρίχηση
- Συμμετοχή σε δραστηριότητες με κίνδυνο να επανατραυματισθούν τα χέρια
- Χρήση βαρέων μηχανημάτων ή δόνησης
- Κάπνισμα (που μπορεί να καθυστερήσει ή να αποτρέψει την επούλωση κατάγματος)
Μερικοί ασθενείς έχουν δυσκαμψία στον καρπό μετά από ένα κάταγμα σκαφοειδούς. Αυτό είναι πιο συχνό σε ασθενείς που φορούν νάρθηκα για μεγάλο χρονικό διάστημα ή χρειάζονται πιο εκτεταμένη χειρουργική επέμβαση.
Είναι σημαντικό να διατηρείτε την πλήρη κίνηση των δακτύλων καθ’ όλη τη διάρκεια της περιόδου ανάρρωσης. Ο γιατρός θα σας παράσχει ένα πρόγραμμα ασκήσεων και μπορεί να σας παραπέμψει σε έναν εκπαιδευμένο φυσιοθεραπευτή που θα βοηθήσει να ανακτήσετε όσο το δυνατόν μεγαλύτερο εύρος κίνησης και δύναμης στον καρπό σας.
Παρά τη θεραπεία και τη συμμόρφωση του ασθενούς, ορισμένοι μπορεί να μην ανακτήσουν το ίδιο εύρος κίνησης και δύναμης που είχαν πριν από τον τραυματισμό τους.
Επιπλοκές
Ψευδάρθρωση
Ένα κάταγμα που δεν θεραπεύεται οδηγεί αναπόφευκτα σε ψευδάρθρωση, γεγονός αρκετά συχνό μετά από κατάγματα σκαφοειδούς, επειδή η παροχή αίματος στο οστό αυτό είναι πλημμελής. Η καλή παροχή αίματος σε ένα οστό είναι πολύ σημαντική για την επούλωση των καταγμάτων, καθώς το αίμα μεταφέρει οξυγόνο και θρεπτικά συστατικά στη θέση του κατάγματος για να βοηθήσει στην επούλωση.
Εάν το κάταγμα του σκαφοειδούς σας δεν επουλωθεί, ο γιατρός σας μπορεί να εξετάσει το ενδεχόμενο χειρουργικής επέμβασης για την εισαγωγή οστικού μοσχεύματος. Υπάρχουν διάφοροι τύποι μοσχευμάτων οστών. Για ψευδάρθρωση, ο γιατρός σας μπορεί να χρησιμοποιήσει ένα είδος μοσχεύματος με δική του παροχή αίματος (αγγειακό μόσχευμα). Σε περίπτωση κατάγματος που έχει καταρρεύσει, ο γιατρός σας μπορεί να χρησιμοποιήσει ένα δομικό μόσχευμα, πιθανώς από το ισχίο σας.
Άσηπτη Αγγειακή νέκρωση
Σε κατάγματα σκαφοειδούς, ειδικά εκείνα στα οποία τα θραύσματα των οστών έχουν μετατοπιστεί, η παροχή αίματος στο οστό μπορεί να διακοπεί. Εάν αυτό συμβεί σε ένα από τα θραύσματα, αυτό το θραύσμα οστού δεν θα πάρει αρκετά θρεπτικά συστατικά και τα κύτταρα θα πεθάνουν και το οστό δεν θα επουλωθεί σωστά. Αυτή η κατάσταση ονομάζεται άσηπτη αγγειακή νέκρωση.
Ένα αγγειούμενο οστικό μόσχευμα είναι η πιο αποτελεσματική θεραπεία για αυτήν την κατάσταση, υπό την προϋπόθεση ότι το οστό δεν έχει καταρρεύσει σημαντικά ή δεν έχει αναπτυχθεί αρθρίτιδα στον καρπό.
Αρθρίτιδα
Με την πάροδο του χρόνου, η αγγειακή νέκρωση του σκαφοειδούς μπορούν να οδηγήσουν σε αρθρίτιδα του καρπού. Η αρθρίτιδα εμφανίζεται όταν ο αρθρικός χόνδρος φθαρεί στα σημεία όπου ένα οστό τρίβεται πάνω σε ένα άλλο.
Τα συμπτώματα της αρθρίτιδας στον καρπό μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Πόνο
- Δυσκαμψία
- Μειωμένο εύρος κίνησης στον καρπό
- Πόνο σε δραστηριότητες όπως ανύψωση, πιάσιμο ή αντοχή στο βάρος
Η θεραπεία για την αρθρίτιδα εστιάζει στη βελτίωση των συμπτωμάτων. Αρχικά, αυτό μπορεί να περιλαμβάνει τη λήψη αντιφλεγμονώδους φαρμάκου ή και απλών αναλγητικών, τη χρήση νάρθηκα όταν ο καρπός είναι επώδυνος και την αποφυγή δραστηριοτήτων που επιδεινώνουν τον καρπό. Μερικές φορές, μια ένεση στεροειδών στον καρπό μπορεί να βοηθήσει στην ανακούφιση του πόνου.
Εάν η συντηρητική εραπεία δεν ανακουφίσει τα συμπτώματά σας, ο γιατρός σας μπορεί να συστήσει χειρουργική επέμβαση. Υπάρχουν πολλοί τύποι επεμβάσεων που μπορούν να διενεργηθούν σε περίπτωση αρθρίτιδας του καρπού.
Νέες Εξελίξεις
Για συγκεκριμένα μοτίβα κατάγματος, ορισμένοι γιατροί χρησιμοποιούν τώρα μια πολύ μικρή τομή μήκους 1,5-2 εκατοστών, για να ανατάξουν το κάταγμα και να τοποθετήσουν μια βίδα στο ευθυγραμμισμένο πλέον σκαφοειδές. Αυτή η διαδικασία εκτελείται χρησιμοποιώντας μια ακτινοσκοπική συσκευή για να καθοδηγήσει την εφαρμογή της βίδας.
Επιπλέον, ο γιατρός σας μπορεί να εισαγάγει μια μικρή κάμερα που ονομάζεται αρθροσκόπιο στον καρπό σας για να δει απευθείας το κάταγμα. Αυτό μπορεί να υποβοηθήσει στην ανάταξη του κατάγματος και τη στερέωση του οστού και θα μειώσει τη χειρουργική έκθεση που απαιτείται για ορισμένες ανοιχτές τεχνικές.
Η τρέχουσα έρευνα επικεντρώνεται σε διαφορετικούς τύπους μοσχευμάτων οστών και υποκατάστατων μοσχευμάτων οστών για να επιταχύνει την επούλωση των οστών. Επιπλέον ουσίες, όπως οστικές πρωτεΐνες (BMP), αξιολογούνται επίσης για τη βελτίωση του δυναμικού επούλωσης.
Οι νεότεροι τύποι στηριγμάτων καρπού μπορεί να βοηθήσουν στην πρόληψη τραυματισμού και η καλύτερη απεικόνιση μπορεί να οδηγήσει σε πρόωρη διάγνωση αυτών των δύσκολων καταγμάτων.
Παθήσεις Χέρι & Καρπός
Newsletter
Κάντε εγγραφή με το email σας