ΤΕΝΟΝΤΙΤΙΔΑ ΑΧΙΛΛΕΙΟΥ
Achilles Tendonitis
Εισαγωγή
Η τενοντίτιδα του αχιλλείου είναι μια συνήθης πάθηση που εμφανίζεται όταν ο αχίλλειος τένοντας που βρίσκεται στο πίσω μέρος της γαστροκνημίας ερεθίζεται μηχανικά και φλεγμαίνει.
Ο αχίλλειος τένοντας είναι ο μεγαλύτερος τένοντας στο σώμα. Συνδέει τους μύες της γαστροκνημίας (γάμπας) σας με το οστό της φτέρνας και χρησιμοποιείται όταν περπατάτε, τρέχετε, ανεβαίνετε σκάλες, πηδάτε και στέκεστε στα άκρα των ποδιών σας. Αν και ο τένοντας του Αχιλλέα μπορεί να αντέξει σε μεγάλες πιέσεις από το τρέξιμο και το άλμα, είναι επίσης επιρρεπής σε τενοντίτιδα, μια κατάσταση που σχετίζεται με υπερβολική χρήση και εκφυλιστικές αλλοιώσεις.
Ανατομία
Περιγραφή
Με απλά λόγια, η τενοντίτιδα είναι φλεγμονή ενός τένοντα. Η φλεγμονή είναι η φυσική απόκριση του σώματος σε τραυματισμούς ή ασθένειες και συχνά προκαλεί πρήξιμο, πόνο ή ερεθισμό.
Υπάρχουν δύο τύποι τενοντίτιδας του Αχιλλείου, βάσει της τοπογραφίας της φλεγμονής του τένοντα.
Τενοντίτιδα Αχιλλείου Τένοντα
Στην ενδοτενόντια μορφή της, οι ίνες στο μεσαίο τμήμα του τένοντα αρχίζουν να μικροτραυματίζονται και να δημιουργούνται μικρορήξεις λόγω εκφυλισμού, έτσι διογκώνονται και ρικνώνονται.
Η τενοντίτιδα αυτή προσβάλλει συχνότερα τους νεότερους, ενεργούς ανθρώπους.
Ενθεσίτιδα Αχιλλείου Τένοντα
Η ενθεσίτιδα εκφράζεται στο κάτω μέρος της πτέρνας, όπου ο τένοντας προσκολλάται στο οστό αυτό.
Τόσο στην τενοντίτιδα όσο και στην ενθεσίτιδα, οι κατεστραμμένες ίνες τένοντα μπορεί επίσης να εμφανίσουν ασβεστοποίηση και σκληρύνσεις. Τα ενθεσόφυτα (επιπλέον ανάπτυξη των οστών) συχνά σχηματίζονται στην δεύτερη μορφή.
Η ενθεσίτιδα μπορεί να εμφανιστεί ανά πάσα στιγμή, ακόμη και σε ασθενείς που δεν είναι ενεργοί αθλητικά. Τις περισσότερες φορές, ωστόσο, προέρχεται από υπέρχρηση (δρομείς μεγάλης απόστασης, σπρίντερ…)
Αιτιοπαθογένεση
Η τενοντίτιδα του Αχιλλείου συνήθως δεν σχετίζεται με συγκεκριμένο τραυματισμό. Το πρόβλημα προκύπτει από επαναλαμβανόμενο μηχανικό στρες στον τένοντα. Αυτό συμβαίνει συχνά όταν πιέζουμε το σώμα μας να αποδώσει περισσότερο, αλλά και άλλοι παράγοντες μπορούν να κάνουν πιθανή την ανάπτυξη τενοντίτιδας, όπως:
- Ξαφνική αύξηση του όγκου ή της έντασης της δραστηριότητας- για παράδειγμα, αύξηση της απόστασης που τρέχετε κάθε μέρα κατά μερικά χιλιόμετρα χωρίς να δώσετε στο σώμα σας την ευκαιρία να προσαρμοστεί στη νέα απόσταση
- Μύες γαστροκνημίας σφιχτοί - Έχοντας σφιχτούς γαστροκνήμιους και ξεκινώντας ένα επιθετικό πρόγραμμα ασκήσεων αυτό μπορεί να επιφορτίσει μηχανικά τον Αχίλλειο τένοντα
- Ανάπτυξη ενθεσόφυτων - Ανάπτυξη οστού όπου ο τένοντας προσκολλάται στο οστό της φτέρνας μπορεί να φθείρει λόγω τριβής τον τένοντα και να προκαλεί πόνο
- Οστκή άκανθα – Εξοστωτικός σχηματισμός που έχει αναπτυχθεί όπου ο τένοντας προσκολλάται στο οστό της πτέρνας.
Συμπτωματολογία
- Πόνος και δυσκαμψία κατά μήκος του τένοντα το πρωί
- Πόνος κατά μήκος του τένοντα ή στο πίσω μέρος της πτέρνας που επιδεινώνεται με δραστηριότητα
- Σοβαρός πόνος την ημέρα μετά την άσκηση
- Πάχυνση του τένοντα
- Ενθεσόφυτα
- Οίδημα που χειροτερεύει την ημέρα με τη δραστηριότητα
Ιατρική εξέταση
- Οίδημα κατά μήκος του τένοντα ή στο πίσω μέρος της πτέρνας σας
- Πάχυνση του τένοντα
- Ενθεσόφυτα στο κάτω μέρος του τένοντα στο πίσω μέρος της πτέρνας σας
- Σημεία μέγιστης ευαισθησίας
- Πόνος στη μεσότητα του τένοντα
- Πόνος στο πίσω μέρος της πτέρνας σας στο κάτω μέρος του τένοντα (ενθεσίτιδα)
- Περιορισμένο εύρος κίνησης στον αστράγαλο - συγκεκριμένα, μειωμένη ικανότητα κάμψης του ποδιού σας
Απεικονιστικές μέθοδοι
Ο γιατρός σας μπορεί να ζητήσει τη διενέργεια εξετάσεων απεικόνισης για να βεβαιωθεί ότι τα συμπτώματά σας προκαλούνται όντως από τενοντίτιδα.
Ακτινογραφίες
Οι ακτινογραφίες παρέχουν σαφείς εικόνες των οστών, καθώς και εάν το κάτω μέρος του τένοντα του Αχιλλείου έχει ασβεστοποιηθεί. Αυτή η ασβεστοποίηση υποδεικνύει τενοντίτιδα. Σε περιπτώσεις σοβαρής τενοντίτιδας, μπορεί να υπάρχει ασβεστοποίηση και στο μεσαίο τμήμα του τένοντα.
Μαγνητική τομογραφία (MRI)
Αν και η μαγνητική τομογραφία (MRI) δεν είναι απαραίτητη για τη διάγνωση της τενοντίτιδας του Αχιλλέα, είναι σημαντικό για το σχεδιασμό μιας ενδεχόμενης χειρουργικής επέμβασης. Μια σάρωση μαγνητικής τομογραφίας μπορεί να δείξει πόσο σοβαρή είναι η βλάβη στον τένοντα. Εάν απαιτείται χειρουργική επέμβαση, ο γιατρός σας θα επιλέξει τη διαδικασία με βάση την έκταση της βλάβης του τένοντα.
Συντηρητική Θεραπεία
Στις περισσότερες περιπτώσεις, οι μη χειρουργικές επιλογές θεραπείας παρέχουν ανακούφιση από τον πόνο, αν και μπορεί να χρειαστούν μερικοί μήνες για να υποχωρήσουν εντελώς τα συμπτώματα. Ακόμη και με έγκαιρη θεραπεία, ο πόνος μπορεί να διαρκέσει περισσότερο από 3 μήνες. Εάν έχετε πόνο για αρκετούς μήνες πριν από την αναζήτηση θεραπείας, μπορεί να χρειαστούν πάνω από 6 μήνες για να αποδώσουν οι μέθοδοι θεραπείας.
Ανάπαυση
Το πρώτο βήμα στη μείωση του πόνου είναι η μείωση ή ακόμη και η διακοπή των δραστηριοτήτων που επιδεινώνουν τον πόνο. Εάν κάνετε τακτικά ασκήσεις υψηλών απαιτήσεων, η μετάβαση σε δραστηριότητες χαμηλότερης έντασης θα ασκήσει λιγότερη πίεση στον τένοντα του Αχιλλείου. Δραστηριότητες cross-training όπως η ποδηλασία, η ελλειπτική άσκηση και το κολύμπι είναι επιλογές χαμηλού αντίκτυπου που θα σας βοηθήσουν να παραμείνετε δραστήριοι.
Παγοθεραπεία
Η εφαρμογή επιθεμάτων πάγου στην πιο επώδυνη περιοχή είναι χρήσιμη και μπορεί να γίνει πολλές φορές όλη την ημέρα. Αυτό μπορεί να γίνει για έως και 20 λεπτά και θα πρέπει να σταματήσει νωρίτερα εάν το δέρμα αρχίσει να μουδιάζει
Χρήση Φαρμάκων
Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα όπως η ιβουπροφαίνη και η ναπροξένη μειώνουν τον πόνο και το πρήξιμο. Ωστόσο, δεν μειώνουν την πάχυνση του εκφυλισμένου τένοντα.
Ασκήσεις
Η ακόλουθη άσκηση μπορεί να βοηθήσει στην ενίσχυση των μυών της γαστροκνημίας και στη μείωση του στρες στον τένοντα του Αχιλλείου.
Διατάσεις Μυών Γαστροκνημίας
Γείρετε προς τα εμπρός σε έναν τοίχο με ένα γόνατο ίσιο και τη φτέρνα στο έδαφος. Τοποθετήστε το άλλο πόδι μπροστά, με το γόνατο λυγισμένο. Για να διατείνετε τους μύες και την πελματιαία απονεύρωση, σπρώξτε τους γοφούς σας προς τον τοίχο με ελεγχόμενο τρόπο. Κρατήστε τη θέση για 10 δευτερόλεπτα και χαλαρώστε. Επαναλάβετε αυτήν την άσκηση 20 φορές για κάθε πόδι. Ένα έντονο τράβηγμα πρέπει να γίνει αισθητό κατά τη διάρκεια των διατάσεων.
Φυσικοθεραπεία
Η φυσικοθεραπεία είναι πολύ χρήσιμη για τη θεραπεία της τενοντίτιδας. Έχει αποδειχθεί ότι λειτουργεί καλύτερα για την ενδοτενόντια μορφή παρά για την ενθεσίτιδα.
Πρωτόκολλο Εκκεντρικής Σύσπασης
Ως έκκεντρη σύσπαση ορίζεται η σύσπαση ενός μυός ενώ επιμηκύνεται. Οι έκκεντρες ασκήσεις ενίσχυσης μπορούν να προκαλέσουν βλάβη στον τένοντα του Αχιλλέα εάν δεν γίνουν σωστά. Αρχικά, πρέπει να εκτελούνται υπό την επίβλεψη φυσιοθεραπευτή. Μόλις τις οικειοποιηθεί ο ασθενής, οι ασκήσεις μπορούν στη συνέχεια να γίνουν στο σπίτι. Αυτές οι ασκήσεις μπορεί να προκαλέσουν κάποια δυσφορία, ωστόσο, δεν είναι αφόρητη.
Αμφοτερόπλευρη πτώση πτερνών
Σταθείτε στην άκρη μιας σκάλας, ή μιας ανυψωμένης πλατφόρμας που να είναι σταθερή, με ακριβώς το μπροστινό μισό του ποδιού σας στη σκάλα. Αυτή η θέση θα επιτρέψει στη πτέρνα σας να κινηθεί πάνω-κάτω χωρίς να χτυπήσει στη σκάλα. Πρέπει να προσέχετε ώστε να είστε σωστά ισορροπημένοι για να αποφύγετε πτώση και τραυματισμό. Φροντίστε να κρατήσετε ένα κιγκλίδωμα για να ισορροπήσετε. Επαναλάβετε αυτό το βήμα 20 φορές. Αυτή η άσκηση πρέπει να γίνει με αργό, ελεγχόμενο τρόπο. Η ταχεία κίνηση μπορεί να δημιουργήσει τον κίνδυνο βλάβης στον τένοντα. Καθώς ο πόνος βελτιώνεται, μπορείτε να αυξήσετε το επίπεδο δυσκολίας της άσκησης κρατώντας ένα μικρό βάρος σε κάθε χέρι.
Μονοποδική πτώση πτέρνας
Αυτή η άσκηση πραγματοποιείται παρόμοια με την προηγούμενη, εκτός από το ότι όλο το βάρος σας εστιάζεται σε ένα πόδι. Αυτό πρέπει να γίνει μόνο μετά την επίτευξη της αμφοτερόπλευρης εξάσκησης.
Ενέσεις Κορτιζόνης
Η κορτιζόνη, ένας τύπος στεροειδούς, είναι ένα ισχυρό αντιφλεγμονώδες φάρμακο. Οι ενέσεις κορτιζόνης στον τένοντα του Αχιλλείου σπάνια συνιστώνται επειδή μπορούν να προκαλέσουν ρήξη του τένοντα.
Υποστηρικτικά Υποδήματα & Ορθοστατικά
Ο πόνος από την τενοντίτιδα συχνά βοηθάται από ορισμένα παπούτσια, καθώς και από ορθωτικές συσκευές. Για παράδειγμα, τα παπούτσια που είναι πιο μαλακά στο πίσω μέρος της πτέρνας μπορούν να μειώσουν τον ερεθισμό του τένοντα. Επιπλέον, τα ανυψωτικά τακουνιών μπορούν να αποφορτίσουν έως ένα βαθμό τον τένοντα.
Τα ανυψωτικά είναι επίσης πολύ χρήσιμα σε ασθενείς με ενθεσίτιδα επειδή μπορούν να απομακρύνουν τη πτέρνα από το πίσω μέρος του παπουτσιού, όπου μπορεί να υπάρχει τριβή.
Εάν ο πόνος σας είναι σοβαρός, ο γιατρός σας μπορεί να συστήσει κάποια μορφή νάρθηκα για σύντομο χρονικό διάστημα. Αυτό δίνει στον τένοντα την ευκαιρία να ξεκουραστεί πριν ξεκινήσει οποιαδήποτε θεραπεία. Η εκτεταμένη χρήση κηδεμόνα βέβαια αποθαρρύνεται, επειδή μπορεί να αποδυναμώσει τους μύες της γαστροκνημίας σας.
Θεραπεία Κρουστικών Υπερήχων (ESWT)
Κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας, ερεθίσματα κύματος υψηλής ενέργειας διεγείρουν τη διαδικασία επούλωσης στον τραυματισμένο ιστό του τένοντα. Το ESWT δεν έχει δείξει συνεπή αποτελέσματα και, ως εκ τούτου, δεν εκτελείται συνήθως. Το ESWT είναι μη επεμβατικό – δεν απαιτεί χειρουργική τομή. Λόγω του ελάχιστου κινδύνου, το ESWT δοκιμάζεται μερικές φορές πριν εξετάσουμε το ενδεχόμενο χειρουργείου.
Χειρουργική Θεραπεία
Η χειρουργική επέμβαση πρέπει να θεωρηθεί εναλλακτική για την ανακούφιση της τενοντίτιδας του Αχιλλέα μόνο εάν ο πόνος δεν βελτιωθεί μετά από 6 μήνες μη χειρουργικής θεραπείας. Ο τύπος της ενδεδειγμένης χειρουργικής επέμβασης εξαρτάται από τη θέση της τενοντίτιδας και το ύψος της βλάβης στον τένοντα.
Επιμήκυνση Γαστροκνημίων
Πρόκειται για χειρουργική επιμήκυνση των μυών της γαστροκνημίας. Επειδή οι σφιχτοί μύες δίνουν αυξημένο μηχανικό φορτίο στον τένοντα, αυτή η διαδικασία είναι χρήσιμη για ασθενείς που εξακολουθούν να δυσκολεύονται να κάμπτουν τα πόδια τους, παρά τις συνεχείς διατάσεις.
Στην διαδικασία αυτή, ένας από τους δύο μύες που συνθέτουν τη γαστροκνημία επιμηκύνεται για να αυξήσει την κίνηση της ποδοκνημικής. Η διαδικασία μπορεί να πραγματοποιηθεί με μια παραδοσιακή, ανοιχτή τομή ή με μια μικρότερη τομή και ένα ενδοσκόπιο – ένα όργανο που περιέχει μια μικρή κάμερα. Ο γιατρός σας θα συζητήσει τη διαδικασία που ανταποκρίνεται καλύτερα στις ανάγκες σας.
Τα ποσοστά επιπλοκών είναι χαμηλά, αλλά μπορεί να περιλαμβάνουν και βλάβη νεύρων. Μπορεί να πραγματοποιηθεί με ή χωρίς καθαρισμό, αφαίρεση δηλαδή του κατεστραμμένου ιστού.
Χειρουργικός Καθαρισμός & Επιδιόρθωση (Βλάβη κάτω από 50%)
Ο στόχος αυτής της επέμβασης είναι να αφαιρεθεί το κατεστραμμένο τμήμα του τένοντα. Μόλις αφαιρεθεί το τμήμα αυτό, ο υπόλοιπος τένοντας επισκευάζεται με ράμματα για να ολοκληρωθεί η ανακατασκευή.
Στην ενθεσίτιδα, αφαιρείται επίσης και τμήμα οστού της πτέρνας. Η επισκευή του τένοντα σε αυτές τις περιπτώσεις μπορεί να απαιτεί τη χρήση μεταλλικών ή πλαστικών αγκυρών για να συγκρατήσει τον τένοντα του Αχιλλείου στο οστό της πτέρνας, όπου συνδέεται.
Μετά τον καθαρισμό και την επιδιόρθωση, οι περισσότεροι ασθενείς επιτρέπεται να περπατούν σε αφαιρούμενη μπότα για 2 εβδομάδες, αν και αυτή η περίοδος εξαρτάται από την βλάβη στον τένοντα.
Χειρουργικός Καθαρισμός & Τενοντομεταφορά (Βλάβη μεγαλύτερη από 50%)
Σε περιπτώσεις όπου περισσότερο από το 50% του τένοντα έχει βλάβη και απαιτεί αφαίρεση, το υπόλοιπο τμήμα του τένοντα δεν είναι αρκετά ισχυρό για να λειτουργεί μόνο του. Για να αποφευχθεί η ρήξη του υπόλοιπου τένοντα με δραστηριότητα, πραγματοποιείται μεταφορά μοσχεύματος τένοντα. Ο καμπτήρας τένοντας του μεγάλου δακτύλου μετακινείται στο οστό της πτέρνας για να προσθέσει δύναμη στον κατεστραμμένο τένοντα. Αν και αυτό ακούγεται σοβαρό, το μεγάλο δάχτυλο θα εξακολουθεί να είναι σε θέση να κινηθεί και οι περισσότεροι ασθενείς δεν θα παρατηρήσουν αλλαγή στον τρόπο που περπατούν ή τρέχουν.
Ανάλογα με την έκταση της βλάβης στον τένοντα, ορισμένοι ασθενείς ενδέχεται να μην είναι σε θέση να επιστρέψουν σε ανταγωνιστικά αθλήματα ή τρέξιμο.
Αποκατάσταση
Οι περισσότεροι ασθενείς έχουν καλά αποτελέσματα από τη χειρουργική επέμβαση. Ο κύριος παράγοντας στη χειρουργική ανάκαμψη είναι το ποσό της βλάβης στον τένοντα. Όσο μεγαλύτερη είναι η βλάβη του τένοντα, τόσο μεγαλύτερη είναι η περίοδος ανάρρωσης και τόσο λιγότερο πιθανό ένας ασθενής θα είναι σε θέση να επιστρέψει στην αθλητική δραστηριότητα.
Η φυσικοθεραπεία είναι ένα σημαντικό μέρος της ανάρρωσης. Πολλοί ασθενείς χρειάζονται 12 μήνες αποκατάστασης πριν καταστούν ελεύθεροι συμπτωμάτων.
Επιπλοκές
Μέτριος έως σοβαρός πόνος μετά τη χειρουργική επέμβαση παρατηρείται στο 20% έως 30% των ασθενών και είναι η πιο κοινή επιπλοκή. Επιπλέον, μπορεί να συμβεί λοίμωξη της χειρουργικής τομής, γεγονός πολύ δύσκολο να αντιμετωπιστεί σε αυτήν την τοποθεσία
Video
Παθήσεις Γονάτου
Newsletter
Κάντε εγγραφή με το email σας