ΑΥΧΕΝΙΚΗ ΣΠΟΝΔΥΛΩΣΗ (ΑΥΧΕΝΙΚΗ ΑΡΘΡΙΤΙΔΑ)
Cervical Spondylosis - Arthritis
Ο πόνος στον αυχένα μπορεί να οφείλεται σε πολλά αίτια, σχετίζεται όμως συνήθως με το γήρας. Όπως και το υπόλοιπο σώμα, οι μεσοσπονδύλιοι δίσκοι και οι αρθρώσεις στον αυχένα (αυχενική σπονδυλική στήλη) εκφυλίζονται σιγά σιγά με πέρασμα των χρόνων. Η αυχενική σπονδύλωση ή αυτό που κοινά ονομάζουμε αρθρίτιδα του αυχένα, είναι ο ιατρικός όρος για αυτές τις αλλαγές που σχετίζονται με την ηλικία και την εκφύλιση που συμβαίνουν με την πάροδο του χρόνου.
Η αυχενική σπονδύλωση είναι εξαιρετικά συχνή. Περισσότερο από το 85% των ατόμων ηλικίας άνω των 60 ετών υποφέρουν από αυτήν την πάθηση. Συνήθως προκαλεί πόνο και δυσκαμψία στον αυχένα, αν και πολλοί άνθρωποι με αυχενική σπονδύλωση δεν αναφέρουν ιδιαίτερα αισθητά συμπτώματα. Στις περισσότερες περιπτώσεις, η αυχενική σπονδύλωση ανταποκρίνεται καλά στη συντηρητική θεραπεία όπως φαρμακευτική αγωγή και φυσική θεραπεία.
Ανατομία
Η σπονδυλική σας στήλη αποτελείται από 24 οστά, που ονομάζονται σπόνδυλοι, στοιβαγμένοι ο ένας επάνω στον άλλο. Αυτά τα οστά συνδέονται μεταξύ τους ώστε για να δημιουργήσουν ένα κανάλι, το σπονδυλικό σωλήνα, που προστατεύει το νωτιαίο μυελό.
Οι επτά σπόνδυλοι που αρχίζουν από τη βάση του κρανίου και σχηματίζουν τον τράχηλο (αυχένα), αποτελούν την αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης.
Η αυχενική ριζοπάθεια εμφανίζεται στην αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης – στους επτά μικρούς σπόνδυλους που σχηματίζουν τον τράχηλο.
Η σπονδυλική σας στήλη περιλαμβάνει επίσης τα εξής:
Νωτιαίος Μυελός & Νεύρα
Αυτά τα “ηλεκτρικά καλώδια” κατέρχονται μέσω του σπονδυλικού σωλήνα και μεταφέρουν μηνύματα μεταξύ του εγκεφάλου και των μυών. Οι ρίζες των νεύρων εξέρχονται από το νωτιαίο μυελό μέσω πλάγιων οπών-ανοιγμάτων στους σπονδύλους (τρήματα).
Μεσοσπονδύλιος Δίσκος
Μεταξύ των σπονδύλων σας υπάρχουν εύκαμπτοι μεσοσπονδύλιοι δίσκοι. Απορροφούν τους κραδασμούς όταν περπατάτε ή τρέχετε.
Οι μεσοσπονδύλιοι δίσκοι είναι επίπεδοι και στρογγυλοί και πάχους περίπου 1,5-2 cm. Αποτελούνται από δύο ανατομικά στοιχεία:
Πυρήνας: μαλακό, ζελατινώδες κέντρο του δίσκου
ΑιτιοΠαθολογία
Η αυχενική σπονδύλωση προκύπτει από εκφυλιστικές αλλοιώσεις που συσσωρεύονται στη σπονδυλική στήλη με την πάροδο του χρόνου. Αυτές οι αλλαγές είναι φυσιολογικές και συμβαίνουν σε όλους. Στην πραγματικότητα, σχεδόν οι μισοί από όλους τους ανθρώπους μέσης και μεγαλύτερης ηλικίας έχουν φθαρμένους δίσκους που δεν προκαλούν ιδιαίτερα οδυνηρά συμπτώματα.
Εκφύλιση Μεσοσπονδυλίου Δίσκου & Οστεόφυτα
Δεδομένου ότι οι μεσοσπονδύλιοι δίσκοι με την ηλικία χάνουν ύψος, αρχίζουν να εκφυλίζονται και να προβάλλουν κήλες. Επίσης, χάνουν το υδρικό τους περιεχόμενο, αρχίζουν να ξηραίνονται και να εξασθενούν. Αυτό το πρόβλημα προκαλεί καθίζηση ή και κατάρρευση των μεσοσπονδυλίων διαστημάτων που καταλαμβάνουν οι δίσκοι και μειώνεται αισθητά ο όγκος τους.
Οι μεταξύ των σπονδύλων αρθρώσεις αρχίζουν να δέχονται αυξημένη αξονική πίεση, έτσι συμπιέζονται, εκφυλίζονται και αναπτύσσεται αρθρίτιδα, παρόμοια με αυτήν που μπορεί να εμφανιστεί και σε άλλες αρθρώσεις όπως στο ισχίο ή το γόνατο. Ο ομαλός και ολισθηρός αρθρικός χόνδρος που καλύπτει και προστατεύει τις αρθρώσεις φθείρεται.
Εάν ο χόνδρος φθαρεί σημαντικά, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε τριβή των οστών μεταξύ τους. Για να αντισταθμίσει την φθορά του χόνδρου, το σώμα σας μπορεί να ανταποκριθεί αναπτύσσοντας νέο οστό στις πλευρικές αρθρώσεις σας για να βοηθήσει στη στήριξη των σπονδύλων. Με την πάροδο του χρόνου, αυτή η περαιτέρω οστική ανάπτυξη, τα οστεόφυτα δηλαδή, δύναται να περιορίσει το διαθέσιμο χώρο για να περάσουν τα νεύρα και να εξέλθουν του νωτιαίου μυελού μέσω των τρημάτων.
Παράγοντες κινδύνου
Η ηλικία είναι ο πιο συνηθισμένος παράγοντας κινδύνου για τη ανάπτυξη αυχενικής σπονδύλωσης. Η πάθηση είναι εξαιρετικά συχνή σε ασθενείς μέσης και τρίτης ηλικίας.
Άλλοι παράγοντες που μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο ανάπτυξης της αυχενικής σπονδύλωσης και του πόνου στον αυχένα περιλαμβάνουν:
- Γενετική - οικογενειακό ιστορικό πόνου στον αυχένα και σπονδύλωση
- Κάπνισμα - συνδέεται σαφώς με αυξημένο πόνο στον αυχένα
- Εργασιακή Απασχόληση - εργασίες με έντονα επαναλαμβανόμενες κινήσεις του αυχένα
- Κατάθλιψη ή Άγχος
- Προηγούμενο ιστορικό τραυματισμού στον αυχένα
Συμπτωματολογία
Για τους περισσότερους ανθρώπους, η αυχενική σπονδύλωση δεν προκαλεί συμπτώματα. Όταν αυτά εκδηλωθούν, συνήθως πρόκειται για πόνο και δυσκαμψία στο λαιμό. Αυτός ο πόνος κυμαίνεται από ήπιο έως σοβαρό. Μερικές φορές χειροτερεύει όταν κοιτάμε ψηλά ή κοιτάζοντας προς τα κάτω για μεγάλο χρονικό διάστημα ή με δραστηριότητες στις οποίες ο αυχένας διατηρείται στην ίδια θέση για παρατεταμένο χρονικό διάστημα – όπως η οδήγηση ή η ανάγνωση ενός βιβλίου. Ο πόνος συνήθως βελτιώνεται με ανάπαυση και κλινοστατισμό.
Άλλα δυνητικά συμπτώματα:
- Πονοκέφαλος
- o Αίσθημα κριγμού και ήχοι όταν στρέφετε τον αυχένα
- o Σε ορισμένες περιπτώσεις, η αυχενική σπονδύλωση έχει ως αποτέλεσμα τη στένωση του τρήματος όπου εξέρχονται από το νωτιαίο μυελό οι ρίζες των νεύρων. Εάν συμβεί αυτό, τα συμπτώματά σας μπορεί να είναι μούδιασμα και αδυναμία στους βραχίονες, στα χέρια και στα δάχτυλα
- o Δυσχέρεια βάδισης , διαταραχές ισορροπίας ή αδυναμία στα χέρια ή τα πόδια
- o Μυϊκοί σπασμοί στον αυχένα και τους ώμους
Κλινική εξέταση
Αφού συζητήσετε το ιατρικό σας ιστορικό και τη γενική κατάσταση της υγείας σας, ο γιατρός θα εξετάσει διεξοδικά τον αυχένα, τους ώμους, τα άνω άκρα αλλά και συχνά τα κάτω άκρα σας. Ο ίδιος θα διεξάγει διάφορες εξετάσεις, αναζητώντας προβλήματα ή διαταραχές που αφορούν σε:
- Δύναμη – στο βραχίονα, το χέρι και τα δάχτυλά σας
- Αισθητικότητα
- Αντανακλαστικά
- Κινητικότητα και εύρος κίνησης – στον αυχένα και τα άνω άκρα
- Κινητικότητα και εύρος κίνησης – στον αυχένα και τα άνω άκρα
Ο γιατρός σας επίσης θα πιέσει απαλά τον αυχένα και τους ώμους σας, ώστε να ερευνήσει για επώδυνα σημεία ή διογκωμένους λεμφαδένες. Θα σας κάνει επίσης ερωτήσεις για να καταλάβει περισσότερα για τα συμπτώματά σας και τυχόν τραυματισμούς που μπορεί να έχουν συμβεί στον αυχένα σας. Αυτές οι ερωτήσεις συχνά περιλαμβάνουν τις κάτωθι:
- Πότε άρχισε ο πόνος;
- Πότε αντιλαμβάνεστε πόνο; Είναι συνεχής ή διαλειμματικός;
- Κάποιες δραστηριότητες κάνουν τον πόνο εντονότερο;
- Έχετε ποτέ υποβληθεί σε θεραπεία για αυχενικό πόνο;
- Είχατε ποτέ εμπλακεί σε τροχαίο ατύχημα που αφορούσε τον αυχένα σας;
Διαγνωστικές Εξετάσεις
Ο γιατρός σας θα ζητήσει τη διεξαγωγή εξετάσεων επιβεβαίωσης της κλινικής σας εικόνας. Αυτές περιλαμβάνουν:
Ακτινογραφίες (Ro) Παρέχουν απεικόνιση πυκνών δομών, όπως τα οστά. Μια ακτινογραφία θα δείξει την ευθυγράμμιση των οστών κατά μήκος του αυχένα σας. Μπορεί επίσης να αποκαλύψει εάν υπάρχει στένωση των σπονδυλικών τρημάτων ή αδρά βλάβη των δίσκων (έμμεσα).
Αξονική Τομογραφία (CT) Λεπτομερέστερη από μια απλή ακτινογραφία, η αξονική τομογραφία μπορεί να βοηθήσει τον ιατρό σας να καθορίσει αν έχουν αναπτυχθεί οστεόφυτα/συνδεσμόφυτα που να περιορίζουν το εύρος των σπονδυλικών αυχενικών τρημάτων.
Μαγνητική Τομογραφία (MRI) Αυτή η μέθοδος απεικόνισης αναδεικνύει σαφέστερα τα μαλακά μόρια. Μια μαγνητική τομογραφία του αυχένα θα δείξει εάν η συμπίεση των νευρικών ριζών προκαλείται από βλάβη στους μαλακούς ιστούς – όπως στην περίπτωση δισκοκήλης. Μπορεί επίσης να βοηθήσει τον γιατρό σας να καθορίσει εάν υπάρχει κάποια βλάβη στο νωτιαίο μυελό ή στις ρίζες των νεύρων.
Ηλεκτρομυογράφημα (EMG) Το ηλεκτρομυογραφία αξιολογεί τις ηλεκτρικές ώσεις των μυών σε ηρεμία και κατά τη διάρκεια μυϊκής συστολής. Η μελέτη αγωγιμότητας των νεύρων (NCS) πραγματοποιείται συχνά μαζί με το EMG για να διαπιστωθεί εάν το νεύρο λειτουργεί κανονικά. Μαζί, αυτές οι δοκιμασίες θα βοηθήσουν τον γιατρό σας να καθορίσει εάν τα συμπτώματά σας προκαλούνται από πίεση στις ρίζες των νωτιαίων νεύρων και νευρική βλάβη ή από μια άλλη κατάσταση που προκαλεί νευρικές αλλοιώσεις, όπως ο διαβήτης.
Μυελόγραμμα Αυτός είναι ένας ειδικός τύπος CT σάρωσης. Σε αυτή τη διαδικασία, γίνεται έγχυση μίας σκιαγραφικής ουσίας στο νωτιαίο κανάλι για να κάνει το νωτιαίο μυελό και οι ρίζες των νεύρων να απεικονισθούν με μεγαλύτερη σαφήνεια.
Άλλες δοκιμές Σε ορισμένες περιπτώσεις, ο γιατρός σας μπορεί να ζητήσει και εξέταση αίματος για να προσδιορίσει εάν υπάρχει για παράδειγμα ρευματοειδές υπόβαθρο, ρευματοειδής παράγοντας ή οποιοδήποτε άλλο ενδεικτικό φλεγμονώδους αρθρίτιδας.
Θεραπευτική αγωγή
Συντηρητική Θεραπεία
Στις περισσότερες περιπτώσεις, η θεραπεία για την αυχενική σπονδύλωση είναι συντηρητική. Οι μη χειρουργικές θεραπευτικές επιλογές περιλαμβάνουν:
Φυσικοθεραπεία Η φυσικοθεραπεία είναι συνήθως η πρώτη μη χειρουργική θεραπεία που θα συστήσει ο γιατρός σας. Συγκεκριμένο ασκησεολόγιο μπορεί να βοηθήσει αισθητά στην ανακούφιση του πόνου, καθώς και στην ενδυνάμωση και διάταση εξασθενημένων ή τεταμένων μυών. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η φυσικοθεραπεία μπορεί να περιλαμβάνει ασκήσεις για την διόρθωση της στάσης του σώματος ή τη χρήση έλξης για να διατείνει απαλά τις αρθρώσεις και τους μυς του αυχένα σας. Τα προγράμματα φυσικοθεραπείας διαφέρουν σε διάρκεια, αλλά γενικά διαρκούν από 6 έως 8 εβδομάδες. Συνήθως, οι συνεδρίες προγραμματίζονται 2 έως 3 φορές την εβδομάδα.
Φάρμακα Στην αρχική φάση της θεραπείας, ο γιατρός σας θα συνταγογραφήσει διάφορα σκευάσματα που θα χρησιμοποιηθούν συνεργικά για την αντιμετώπιση τόσο του πόνου όσο και της φλεγμονής.
Ακεταμινοφαίνη
Ο ήπιος πόνος συχνά ανακουφίζεται ικανοποιητικά με τη χρήση ακεταμινοφαίνης (Depon).
Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (ΜΣΑΦ)
Συχνά συνταγογραφούνται μαζί με ακεταμινοφαίνη. ΜΣΑΦ όπως η ιβουπροφαίνη και η ναπροξένη θεωρούνται φάρμακα πρώτης γραμμής για την αυχεναλγία. Εξαλείφουν πόνο και οίδημα και μπορεί να συνταγογραφηθούν για αρκετές εβδομάδες, ανάλογα με τα συμπτώματά σας. Άλλοι τύποι φαρμάκων μπορούν να ληφθούν υπόψη εάν συνυπάρχουν αντενδείξεις από τη χρήση ΜΣΑΦ ή εάν ο πόνος δεν ελέγχεται ικανοποιητικά.
Μυοχαλαρωτικά
Φάρμακα όπως η κυκλοβενζαπρίνη ή η καισοπροδόλη μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη θεραπεία επώδυνων μυϊκών σπασμών.
Μαλακό αυχενικό κολάρο Πρόκειται για ένα αφρώδες υλικό που εφαρμόζεται γύρω από τον αυχένα και συγκρατείται στη θέση του με velcro. Ο γιατρός σας θα σας συμβουλεύσει να φοράτε μαλακό αυχενικό κολάρο για να περιορίσετε την κινητικότητα ώστε να αφήσετε τους μύες στον αυχένα σας να ξεκουραστούν. Ένα μαλακό κολάρο πρέπει να φοριέται για μικρό χρονικό διάστημα, αφού η μακροχρόνια χρήση του μπορεί να μειώσει τη δύναμη των αυχενικών μυών.
Παγο- & Θερμο-θεραπεία Ο γιατρός σας μπορεί να συστήσει προσεκτική χρήση πάγου, θερμότητας, μασάζ και άλλων τοπικών θεραπειών για να βοηθήσει στην ανακούφιση των συμπτωμάτων.
Εγχύσεις στεροειδών Πολλοί ασθενείς βρίσκουν βραχυχρόνια ανακούφιση από τον πόνο με ενέσεις στεροειδών. Οι πιο κοινές εφαρμογές για τον πόνο στον αυχένα περιλαμβάνουν:
Αυχενικό Επισκληρίδιο Block
Σε αυτή τη διαδικασία, το στεροειδές και το αναισθητικό φάρμακο εγχέονται στον επισκληρίδιο χώρο. Η εφαρμογή αυτή χρησιμοποιείται συνήθως για τον πόνο στον αυχένα και / ή στον βραχίονα, που μπορεί να οφείλεται σε κήλη αυχενικού μεσοσπονδυλίου δίσκου, γνωστή και ως αυχενική ριζοπάθεια.
Αυχενικό Block Αρθρώσεων
Σε αυτή τη διαδικασία, στεροειδές και αναισθητικό φάρμακο εγχέονται ενδοαρθρικά μέσα στον θύλακο της αρθρώσεως. Οι εν λόγω αρθρώσεις (facet) βρίσκονται στο πίσω μέρος του αυχένα και παρέχουν σταθερότητα και κίνηση. Σε αυτές οι αρθρώσεις μπορεί να αναπτυχθούν αρθριτικές αλλοιώσεις και να συμβάλλουν στην κλινική εκδήλωση του αυχενικού πόνου.
Περιοχική Αναισθησία & Καυτηριασμός με Χρήση Ραδιοσυχνοτήτων
Αυτή η τεχνική εφαρμόζεται σε μερικές περιπτώσεις χρόνιου πόνου στον αυχένα. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί τόσο διαγνωστικά όσο και θεραπευτικά για την αντιμετώπιση μιας οδυνηρής άρθρωσης. Όσον αφορά στο διαγνωστικό της τμήμα, το νεύρο που είναι υπεύθυνο για τη νεύρωση της facet αρθρώσεως εγχύεται με τοπικό αναισθητικό. Εάν ο πόνος ελεγχθεί, τότε ο γιατρός σας έχει εντοπίσει την πηγή του αυχενικού σας πόνου. Η επόμενη επιλογή/βήμα είναι να ελεγχθεί η συμπτωματολογία σε βάθος χρόνου με τεχνικές μεγαλύτερης διάρκειας. Αυτό γίνεται με την πρόκληση βλάβης των νεύρων που τροφοδοτούν την άρθρωση με διαθερμία, μια διαδικασία που ονομάζεται καυτηριασμός με χρήση ραδιοσυχνοτήτων.
Αν και αποτελεί τεχνική λιγότερο επεμβατική από τη χειρουργική επέμβαση, οι εγχύσεις με βάση τα στεροειδή συνταγογραφούνται μόνο μετά από πλήρη αξιολόγηση από το γιατρό σας. Ο γιατρός σας θα μιλήσει μαζί σας για τους κινδύνους και τα οφέλη των ενέσεων εξατομικευμένα για την ειδική σας κατάσταση.
Χειρουργική θεραπεία
Η χειρουργική επέμβαση δεν συνιστάται συνήθως για αυχενική σπονδύλωση και για αυχενικό πόνο, έτσι απλά, εκτός εάν ο γιατρός σας διαπιστώσει ότι:
- Ένα νωτιαίο νεύρο πιέζεται από μια δισκοκήλη ή από οστικές προβολές (οστεόφυτα) δημιουργώντας αυχενική ριζοπάθεια
- Ο νωτιαίος μυελός συμπιέζεται (αυχενική μυελοπάθεια)
Ασθενείς που παρουσιάζουν προοδευτικά αυξανόμενα νευρολογικά συμπτώματα, όπως αδυναμία κίνησης βραχίονα, μούδιασμα ή πτώση, είναι πιο πιθανό να οδηγηθούν σε χειρουργική επέμβαση.
Η χειρουργική επέμβαση μπορεί επίσης να προταθεί εφόσον έχετε έντονο πόνο που δεν έχει ανακουφιστεί και ελεγχθεί μέχρι τη στιγμή αυτή με τη συντηρητική αγωγή. Ωστόσο, ορισμένοι ασθενείς ακόμα και με σοβαρό πόνο στον αυχένα μπορεί να μην είναι υποψήφιοι για χειρουργική επέμβαση. Αυτό συχνά είναι συνάρτηση πολλών παραγόντων όπως σεσημασμένη και διάχυτη οστεοαρθρίτιδα, καθώς και άλλων συνυπάρχοντων νοσημάτων ή και σε αιτιών για τον πόνο, όπως η ινομυαλγία.
Αυχενική Μοίρα Σπονδυλικής Στήλης
Οσφυϊκή Μοίρα Σπονδυλικής Στήλης
Newsletter
Κάντε εγγραφή με το email σας